Na temat rozwoju dzieci napisano tyle książek, że ciężko byłoby je streścić w krótkim artykule. Poniżej piszemy o jednej z teorii, która jest nam bliska, a jej efekty mają bezpośredni wpływ na sen dzieci.
Według tej teorii (The Wonder Weeks) dzieci rozwijają się skokowo, a nie liniowo. To znaczy, że co jakiś czasu zdobywają pewien „pakiet” nowych umiejętności, jakby „na raz”. Może zauważyliście, że Wasze Maluchy wydają się na przykład w ogóle nie powtarzać po Was słów, a potem nagle z dnia na dzień zaczynają naśladować wszystko, co mówicie i są w stanie wiele powiedzieć. W pierwszych miesiącach są to subtelniejsze umiejętności takie jak chwytanie zabawek, większy zasięg widzenia czy zrozumienie ciągu przyczyna-skutek.
Według książki The Wonder Weeks w pierwszych 18 miesiącach życia dziecka takich skoków jest 10, przy czym pierwszy zaczyna się w wieku 5 tygodni. Liczymy te skoki od planowanej daty porodu, a nie od daty faktycznego porodu. Nie należy ich mylić ze skokami wzrostu, kiedy dzieci mają po prostu większe zapotrzebowanie kaloryczne i jedzą więcej przez kilka dni, chociaż szczególnie w pierwszych 6 miesiącach, część skoków rozwojowych pokrywa się ze skokami wzrostu.
Każdy skok trwa od 1 tygodnia do nawet 6-7 tygodni, przy czym skoki w pierwszych miesiącach są krótkie, a od 4 miesiąca już wszystkie trwają po kilka tygodni. Co to znaczy? Każdy skok składa się z okresów, które my mamy w zwyczaju tłumaczyć jako „marudny” (od ang. fussy) oraz „burzliwy” (ang. stormy). Każdy skok kończy się też okresem zwanym „słonecznym” (od ang. sunny). W okresie „marudnym” zaczynają się zmiany rozwojowe w mózgu Waszego Malucha. Okres „burzliwy” to zwykle tydzień, kiedy dziecko nabyło już nową umiejętność, ale jest nią przerażone, przez co jest naprawdę bardzo marudne i płaczliwe. Po kilku tygodniach trwania skoku, dziecko przyzwyczaja się do nowej umiejętności i to jest zwykle moment, kiedy wchodzimy w okres „słoneczny”, a Maluch jest szczęśliwy, że umie coś robić lub rozumieć inaczej niż dotychczas i ćwiczy tę umiejętność z zapamiętaniem każdego dnia.
Jak skoki rozwojowe wpływają na sen? W okresie „burzliwym”, a czasem też w okresie „marudnym”, możecie oczekiwać większej ilości pobudek z drzemek lub w nocy u swojej pociechy. Warto wiedzieć, że dwie najtrudniejsze regresje snu w życiu Malucha wypadają idealnie w okresie „Wonder Week-ów”, tj. w okresie 4. oraz 18. miesiąca. W ciągu dnia, w okolicy okresu „burzliwego”, dzieci mogą być też bardziej zmęczone. Trenowanie nowych umiejętności bardzo je męczy i mogą być gotowe na drzemkę wcześniej niż zwykle lub spać dłużej, nawet jeśli będą się przebudzać w trakcie. Nie należy się tym przejmować i o ile trwa to 1-2 tygodnie, trzeba spróbować ten okres po prostu przeczekać – dbając o to, żeby nie wprowadzić zbyt wielu złych nawyków w spaniu, ale też dać Maluchowi taryfę ulgową.
I tak dochodzimy do tego, w czym nam może pomóc wiedza na temat skoków rozwojowych. Nie będziemy w stanie zapobiec problemom ze spaniem naszego Malucha, ale świadomość, co może być tego powodem oraz wiedza, ile to może trwać i kiedy powinno się skończyć – jest niesamowicie pomocna i krzepiąca! Bardzo często, jeśli nie wiadomo już o co chodzi (to nie zęby, nie zmęczenie, nie głód itp.), to chodzi właśnie o skok rozwojowy!
Dlatego gorąco Was zachęcamy do prześledzenia kalendarza skoków rozwojowych dla Waszego Malucha. W internecie bez problemu znajdziecie grafy ilustrujące tygodnie poszczególnych skoków. Jeśli poszukujecie więcej szczegółów, polecamy (niestety tylko w języku angielskim) książkę „The Wonder Weeks” lub aplikację (płatną, ale kosztuje mniej niż 10 zł), która powie Wam dużo więcej o każdym „Wonder Week-u” Waszego Malucha!
Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o skokach rozwojowych to zachęcamy do skorzystania z naszych kursów – https://kursy.sleepconcept.pl/. Dowiecie się z nich w jaki sposób zadbać o bezpieczny sen waszego Maluszka, czego unikać oraz jak poprawić jakość snu Waszego dziecka. Jest też cały moduł poświęcony skokom rozwojowym. Kursy są pełne wskazówek oraz dodatkowych materiałów w formie .pdf, które pomogą Wam zrozumieć najistotniejsze kwestie dotyczące snu.